Có khối phồng ở vùng kín
Một số em bé được đưa đến bệnh viện vì có khối phồng ở vùng bẹn, bìu (bé trai) hoặc vùng mu, môi lớn (bé gái). Đó là biểu hiện thoát vị bẹn, có thể gây nhiều phiền toái nếu không can thiệp kịp thời.
Thoát vị bẹn gặp khá phổ biến ở trẻ em mà nguyên nhân là do còn ống
phúc tinh mạc. Đây là một bệnh cần theo dõi để có điều trị phẫu
thuật đúng lúc, tránh mổ khi có biến chứng.
Trước khi đưa trẻ
tới bệnh viện để khám bệnh, gia đình thường phát hiện có một khối
phồng ở vùng bẹn, bìu với trẻ trai và vùng mu - môi lớn ở trẻ gái.
Khối phồng này có từ nhỏ, có thể có ngay sau đẻ. Nó to lên khi trẻ
ho, khóc, chạy nhảy và thường tự mất khi nằm yên, ngủ. Trẻ được đưa
đi khám ở tình trạng đau, nôn, khối thoát vị không lên được.
Với thoát vị bẹn hai bên ở trẻ gái, phải làm xét nghiệm nhiễm sắc
thể giới tính hoặc gene biệt hóa tinh hoàn để xác định giới tính
thật của bệnh nhân. Nếu nhiễm sắc thể giới tính là 46 XY hoặc có
gene biệt hóa tinh hoàn thì phải khám toàn diện và khám nội tiết để
xác định tình trạng nam lưỡng giới giả: Ngoại hình và bộ phận sinh
dục ngoài trông như nữ, nhưng âm đạo ngắn, không có tử cung, không
có buồng trứng mà có hai tinh hoàn trong ổ bụng hoặc ống bẹn. Bệnh
nhân là nam nhưng trông như nữ và thường được đặt tên con gái.
Nếu không có điều kiện kiểm tra nhiễm sắc thể giới tính thì khi mổ
điều trị thoát vị, bác sĩ bắt buộc phải kiểm tra tuyến sinh dục là
tinh hoàn hay buồng trứng.
Thoát vị bẹn không được chữa có thể dẫn đến các tình huống:
- Nghẹt hoại tử ruột: Khoảng 20% số bệnh nhân có thể bị nghẹt ruột ở
bất kỳ tuổi nào, nhưng thường bị ở trẻ nhỏ. Khoảng 60% số ca thoát
vị nghẹt xảy ra trong 3 tháng đầu sau đẻ.
- Rối loạn tiêu
hóa, gây chậm lớn ở trẻ nhỏ.
- Là yếu tố thuận lợi gây xoắn tinh hoàn, teo tinh hoàn, nghẹt bó
mạch thừng tinh gây hoại tử tinh hoàn.
Bệnh nhân cần được mổ
khi có chẩn đoán là thoát vị bẹn. Nếu chưa mổ ngay được thì làm băng
ép bên bị thoát vị và mổ sớm theo chương trình. Vết mổ thường nhỏ,
nằm theo nếp lằn bụng dưới nên không mất thẩm mỹ. Thời gian nằm viện
điều trị trung bình là hai ngày.
TS. Trần Ngọc Bích, Sức Khỏe & Đời Sống
