Chứng mơ hồ giới tính cần được điều trị sớm
Trẻ vừa sinh ra sẽ được khám để xác định giới tính. |
Đây là tình trạng khó phân định giới tính cho đứa trẻ vì hình thái bộ phận sinh dục ngoài của nó trông nửa nam nửa nữ, hoặc gần giống như của một giới trong khi thực sự thì bệnh nhân lại thuộc giới tính khác.
Sau khi cất tiếng khóc chào
đời, đứa trẻ được các thầy thuốc sản khoa khám một cách có hệ thống
để xác định là trẻ trai hay gái, có lỗ hậu môn và có dị dạng gì
không. Các dị dạng bẩm sinh thường được phát hiện và bố mẹ đứa trẻ
được chỉ dẫn về kế hoạch chữa cho con mình. Gần đây, nhờ siêu âm,
người ta phát hiện được nhiều dị tật bẩm sinh của trẻ trước khi nó
ra đời. Tuy nhiên, một số loại dị tật bẩm sinh ở cơ quan sinh dục
vẫn được phát hiện muộn. Sự mặc cảm của bệnh nhân và gia đình cũng
khiến trẻ chậm được điều trị. Những dị tật này không gây chết người
nhưng ảnh hưởng lớn tới tương lai và chất lượng cuộc sống của bệnh
nhân.
Thân hình những người mơ hồ giới tính có thể vẫn bình
thường theo một giới, cũng có thể bất thường (như nam giới có vú
phát triển như của nữ). Hình thái bộ phận sinh dục ngoài có phần như
của nam, có phần như của nữ. Chẳng hạn, là con gái nhưng âm vật to
và dài như dương vật; hoặc nam giới có dương vật nhỏ bé, bìu tách
đôi trông như hai môi lớn của nữ, lỗ đái thấp ở bìu kèm theo ống âm
đạo nên trông như cơ quan sinh dục nữ.
Nhìn chung, khi khám
bộ phận sinh dục ngoài, bác sĩ sẽ xác định được trẻ là nam hay nữ.
Nhưng có những trường hợp phải khám bộ phận sinh dục trong, xác định
có âm đạo, tử cung, buồng trứng hay không; đồng thời phải làm các
xét nghiệm nhiễm sắc thể giới tính, xét nghiệm nội tiết... mới xác
định được giới tính.
Có 3 trạng
thái mơ hồ giới tính:
- Nam lưỡng giới giả: Bệnh nhân là nam, tuyến sinh dục là
tinh hoàn, nhiễm sắc thể giới tính là 46 XY; nhưng bộ phận sinh dục
ngoài gần giống nữ như có âm đạo, có lỗ đái ở giữa bìu, có tử cung
thô sơ. Một số trường hợp bộ phận sinh dục ngoài giống hoàn toàn như
của nữ, có âm đạo nhưng không có tử cung, hai tinh hoàn nằm trong ổ
bụng...
- Nữ lưỡng giới giả: Bệnh nhân là nữ, tuyến
sinh dục là buồng trứng, nhiễm sắc thể giới tính là 46 XX; nhưng bộ
phận sinh dục ngoài gần giống nam như âm vật to dài như dương vật,
hai môi lớn trông giống hai túi bìu, có thể không nhìn thấy lỗ âm
đạo.
- Lưỡng giới thật: Bệnh nhân mang trong mình cả hai giới tính. Tuyến sinh dục vừa có buồng trứng vừa có tinh hoàn. Bộ phận sinh dục ngoài ở trạng thái nửa nam, nửa nữ.
Trẻ mơ hồ giới tính cần được phẫu thuật sớm, tốt nhất là mổ ở lứa tuổi nhỏ từ 1 đến 3. Việc phẫu thuật sớm giúp bệnh nhân và gia đình tránh được sự căng thẳng về tâm lý; bệnh nhân được sinh hoạt một cách bình thường với cộng đồng và hình thái, chức năng của bộ phận sinh dục cũng tốt hơn. Để chọn giới tính mổ, bác sĩ dựa vào các tiêu chuẩn:
- Khả năng có con của giới định tạo.
- Khả năng sinh hoạt tình dục.
- Khả năng tạo được bộ phận sinh dục giống hoặc gần giống với bình thường.
- Nguyện vọng của bệnh nhân cùng gia đình.
TS Trần Ngọc Bích, Sức Khoẻ & Đời Sống